Afrika’nın son mutlak monarşisi Esvatini Krallığı’nda seçmenler, parlamentonun alt kanadının üyelerini seçmek üzere 29 Eylül’de sandık başına gidecek.
Yaklaşık 600 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu ülkede, Kral’a danışmanlık görevi veren ve herhangi bir yasama yetkisi bulunmayan parlamentonun alt kanadının 59 üyesinin belirlenmesi için cuma günü seçim düzenlenecek.
Seçmenler 29 Eylül’de yerel saatle 07.00-18.00 saatleri arası oy kullanabilecek. Seçim sonuçlarının hafta sonu açıklanması bekleniyor.
Esvatini’de monarşi ve seçimler
Esvatini halihazırda Afrika’nın son mutlak monarşisi olma özelliği taşıyor. Yaklaşık 37 yıldır tahtta bulunan Kral 3. Mswati, ülkeyi son derece geniş yetkilerle yönetiyor.
Kral 3. Mswati, başbakanı ve kabine üyelerini atama yetkisinin yanı sıra, parlamento ve hükümeti feshetme yetkisini de elinde bulunduruyor.
Siyasi partilerin 1973’ten beri yasaklı olduğu Esvatini’de, parlamentonun alt ve üst olmak üzere iki kanadı bulunuyor.
Parlamentoya seçilen milletvekillerinin adaylık kriterlerinde liyakat ve Kral’a olan sadakat esas alınıyor.
Anayasaya göre, alt kanadın 59 üyesi seçmenler, 10 üyesi ise Kral tarafından atanıyor. Atanan bu 10 üyenin en az 5’inin kadınlardan seçilmesi zorunluluğu bulunuyor.
Parlamentonun üst kanadı ise 30 üyeden oluşuyor ve üyelerin 20’si Kral, 10’u alt kanat tarafından atanıyor. Üst kanat, mali konular haricinde yasama yetkisi taşısa da Kral veto yetkisine sahip bulunuyor.
Esvatini’de muhalefet
Yaklaşık 1,2 milyon nüfuslu ülkede muhalifler, son yıllarda demokrasi ve özgürlük talepleriyle protesto gösterileri düzenliyor. Muhaliflerin 2021’de gerçekleştirdiği gösterilerin hükümet güçlerinin müdahalesiyle şiddet olaylarına dönüşmesi sonucu en az 27 kişi hayatını kaybetmişti.
Ülke genelinde sokağa çıkma yasağı uygulanan olaylarda, iki milletvekili de tutuklanmıştı.
Esvatinili insan hakları avukatı Thulani Maseko’nun bu yılın başlarında evinde öldürülmesi, ülke ve dünya çapında tepkilere neden olmuştu. Muhalifler, Maseko’nun Kral 3. Mswati’nin emriyle öldürüldüğü iddia etmişti.
Ulusal basında yer alan haberlere göre, bazı muhalif gruplar, cuma günü düzenlenecek seçimleri boykot etme çağrısında bulunuyor.