Türkiye’nin Askeri Harcamaları, 2024 Yılında 25 Milyar Dolarla 17. Sırada
İsveç merkezli Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) 2024 yılı özelinde küresel askeri harcamaları gösteren yıllık raporu yayımlandı. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke geçtiğimiz yıl savunma harcamalarını artırdı. Savunma harcamaları küresel ölçekte yüzde 9,4 artarak 2 trilyon 718 milyar dolar ile yeniden rekor kırdı. Bu, Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana en yüksek yıllık artış.
Türkiye’nin Askeri Harcamaları Artış Trendinde
SIPRI raporuna göre Türkiye’nin askeri harcamaları 2015 ile 2024 arasındaki dönemde yüzde 110’luk artış gösterdi. Türkiye, 2024 yılında toplamda 25 milyar dolar harcama gerçekleştirdi. Bu, bir önceki yıla göre yüzde 12’lik artış anlamına geliyor. Yapılan harcama, gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı ise yüzde 1,9 olarak gerçekleşti.
NATO, üye ülkelerin gayrisafi yurt içi hasılalarının yüzde 2’sini savunma harcamalarına ayırmalarını bekliyor. Bu bağlamda SIPRI raporuna göre Türkiye, bu eşiği ıskalamış durumda. Ancak bu oranlar hesaplamalara göre değişkenlik gösterebiliyor. NATO’nun kendi verilerine göre Türkiye, 2024’te yaklaşık 22,7 milyar dolar harcayarak yüzde 2,09 oran yakaladı.
Küresel Silahlanma Trendi Yükselişte
Üst üste ikinci yıl boyunca, dünyanın beş coğrafi bölgesinin tamamında askeri harcamalar arttı. Bu durum, dünya genelinde artan jeopolitik gerilimleri yansıtıyor. Küresel harcamalardaki on yıllık artış eğilimi, kısmen Avrupa’daki harcamaların yükselmesine — özellikle süregelen Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle — ve Orta Doğu’daki artışa — Gazze’deki savaş ve bölgesel çatışmaların etkisiyle — bağlanabilir. Ayrıca birçok ülke, askeri harcamalarını artırma taahhüdünde bulundu; bu da önümüzdeki yıllarda küresel harcamalarda daha fazla artışa yol açacak.
Rapora göre ABD, Çin, Rusya, Almanya ve Hindistan’ın askeri harcamalarının küresel harcamaların yüzde 60’ını oluşturduğu görülüyor. ABD, 997 milyar dolar harcama yaparken onu 314 milyar dolar ile Çin, 149 milyar dolar ile Rusya, 88,5 milyar dolar ile Almanya ve 86,1 milyar dolar ile Hindistan takip etti.
Ukrayna, GSYİH’sının yüzde 34’ünü savunmaya ayırarak en fazla askeri harcama yapan ülke oldu. Ülkenin harcamaları ise yüzde 64,7 milyar dolar oldu.
İsrail’in Yoğun Askeri Harcamaları
Öte yandan Türkiye’yi de yakından ilgilendiren İsrail ise harcamalarını artırmaya devam ediyor. Geçtiğimiz yıl 46,5 milyar dolar harcama yapan İsrail, sadece bir yılda yüzde 65’lik artış kaydetti. Bu artışın nedeni olarak ise Gazze’de devam eden savaş ve Lübnan’daki Hizbullah ile artan gerilim gösteriliyor.
